Baranów

Dwór obronny

Udokumentowane dzieje miejscowości sięgają roku 1250. Benedyktynki z klasztoru w Staniątkach odstąpiły wówczas wieś Baranów (Baranow, Baronaw) wraz z sąsiednią posiadłością dziedziczną Grębanin klasztorowi w Ołoboku. Obie te miejscowości były własnością klasztoru w Staniątkach w następstwie darowizny uczynionej przez Racławę, wdowę po komesie Klemensie. W okresie od 1253 do 1329 r. Baranów był wzmiankowany jako własność klasztoru w Ołoboku. W późniejszym czasie Baranów przeszedł w ręce prywatne, a jego nowi właściciele założyli na miejscu wsi miasto, które stało się lokalnym ośrodkiem wymiany handlowej, zastępując w tej roli podupadłe Kępno. Najstarsza zachowana wzmianka na temat Baranowa jako miasta czy raczej miasteczka pochodzi z 1426 r. Baranów, wraz z Grębaninem, Łęką Mroczeńską i Osinami, należał w tym czasie do Wierzbiętów z Kępna, zwanych Kępińskimi.
Pierwsza wzmianka o średniowiecznym obiekcie o charakterze obronnej siedziby rycerskiej pochodzi z 1463 r., gdy wymieniony został młyn pod miejscowym zamkiem. Począwszy od 1467 r. jest mowa o fortalicji w Baranowie. W 1467 r. Małgorzata z Wieruszowa sprzedała Janowi Kępińskiemu z Baranowa za 100 grzywien miasto i fortalicję Baranów, a także Chobanin, Kąty, części w Naramicach i Cieszęcinie oraz dom w Wieluniu z ogrodem i dwa młyny. W 1470 r. tenże Jan Kępiński zapisał żonie, Barbarze z Bnina, m.in. 700 grzywien na całej fortalicji i połowie miasta Baranów. Po śmierci męża Barbara z Bnina odstąpiła w 1488 r. 100 grzywien na dobrach Baranów, Krążkowy i Mirków Zofii z Kalinowej, żonie Tomasza Kępińskiego. W 1492 r. Andrzej z Wieruszowa spłacił Zofię z całej fortalicji i połowy miasta Baranów i zastawił ten majątek Kośmidrowi z Gruszczyc. W 1499 r. Andrzej z Wieruszowa i Baranowa sprzedał żonie Małgorzacie za 350 grzywien z prawem odkupu fortalicję i połowę Baranowa. W 1521 r. ta sama Małgorzata wydzierżawiła połowę Baranowa z fortalicją z 2 innym wsiami za 40 grzywien rocznie Mikołajowi Gruszczyńskiemu, kasztelanowi wieluńskiemu. Dalsze losy obiektu nie są znane, prawdopodobnie zostało zniszczone przez Szwedów w XVII wieku, a następnie odbudowane w zmienionej formie. Mogło też ucierpieć od kilku wielkich pożarów jakie wybuchły w mieście w w okresie XVII-XIX w., doprowadzając je do upadku.