ZamkoMania - Polskie zamki i dwory obronne (zamkomania.pl) | ||||||||||||||||||||||
Możesz ocenić: Dubie (woj. małopolskie) - Średniowieczna wieża rycerska (zniszczone)
Dubie to wieś w gminie Krzeszowice, położona na południowym skraju Wyżyny Olkuskiej, przy ujściu Szklarki do Racławki. O odkryciu reliktów budowli obronnej na jej terenie doniósł w 2003 r. Michał Uruszczak w Czasopiśmie Prawno-Historycznym.
Resztki siedziby rycerskiej zachowały się na szczycie wysokiego wzgórza o nazwie "Zamczysko", usytuowanego w północno-zachodniej części wsi, w bliskim sąsiedztwie miejscowej kopalni dolomitu. Wzgórze to, porośnięte lasem bukowym, ma charakter wąskiego cypla wysoczyzny, wyodrębnionego z zachodniego brzegu Doliny Racławki. Posiada ono bardzo strome stoki, a po stronie zachodniej kończy się skalnym urwiskiem. Skrajny fragment cypla, o długości około 100 m, odcięty jest od wyżynnego zaplecza głębokim parowem, mającym najpewniej po części charakter sztucznego wyrobiska. Parów ten tworzy rodzaj trudnej do przebycia fosy, po której wewnętrznej stronie, na kulminacji wzniesienia, zachowały się fundamenty kamiennej budowli obronnej na rzucie czworoboku o wymiarach 470x640 cm.
Pokryte są one cienką warstwą ziemi, ale czworoboczny zarys murów fundamentowych pozostaje dobrze widoczny. Odsłonięty jest natomiast ocalały fragment murów przypory.
Relikty zamku w Dubiu usytuowane są na obrzeżu rozległego majdanu, rozciągającego się na południowym skraju wzgórza. Majdan, ma formę silnie wydłużonej, trójkątnej platformy, łagodnie pochylonej w kierunku południowo-wschodnim i dość stromo wznoszącej się ku północy, ku zachowanym reliktom wieży. Od strony zachodniej naturalne ograniczenie majdanu stanowi skalne urwisko. Północną granicę majdanu stanowi rodzaj wału z pozostałościami wieży. Wał ten oddziela majdan od fosy-wyrobiska. Po stronie wschodniej przedłużenie wału stanowi wyraźnie zarysowana krawędź, oddzielająca majdan od wschodniego stoku wzgórza. Bardzo prawdopodobne, że wzdłuż owej krawędzi biegły niegdyś proste mocnienia drewniane lub drewniano-ziemne (częstokół lub niski wał z częstokołem). Jak wynika z powyższego opisu, obiekt w Dubiu miał - lub miał mieć - formę dwuczłonowego założenia obronnego, obejmującego murowaną wieżę obronną lub mieszkalno-obronną, usytuowaną odśrodkowo, na skraju całego założenia, oraz obszerny majdan wewnętrzny.
Schematyczny plan założenia obronnego w Dubiu wg Zbigniewa Bereszyńskiego Plan zamku Dubie wg Michała Uruszczaka. 1 - wapienne wzniesienie wzgórza Zamczysko, 2 - ruiny wieży, 3 - droga dojazdowa, 4 - wyrobisko kamienia Plan wieży Dubie wg Michała Uruszczaka. 1 - przypora, 2 - mur istniejący, 3 - domniemany zarys muru
Wieś Dubie wzmiankowana jest po raz pierwszy w 1381 r. (w niektórych publikacjach błędnie utożsamiana z inną wsią o tej samej nazwie, wzmiankowaną w 1270 r.).
W okresie średniowiecza istniały na terenie Dubia bardzo skomplikowane stosunki własnościowe. Współwłaścicielami tej wsi byli wówczas przedstawiciele różnych rodów rycerskich. Do najwybitniejszych należeli przedstawiciele możnego rodu Toporczyków: chorąży krakowski Żegota z Dubia, właściciel domu na zamku krakowskim, oraz jego brat - Śmił z Dubia i Pisar (obaj żyjący na przełomie XIV i XV w. ).
Któregoś z nich uznać należy za fundatora murowanej siedziby obronnej, ponieważ
tylko ich stać byłoby na tak kosztowną inwestycję, przerastającą skromne możliwości finansowe średniowiecznych współwłaścicieli wsi. Jest to bardzo prawdopodobne także z takiego powodu, iż w okolicy jest jeszcze kilka innych siedzib Toporczyków z Rudnem i Morawicą na czele. Na razie nic więcej nie wiadomo. Może przyszłe badania pozwolą odsłonić dzieje tego zapomnianego zamku (odkrycie go nastąpiło dopiero 3 grudnia 2000 roku). Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego w Dubiu. A - teren zamku, B - fundamenty wieży
ADRES I KONTAKT
brak CZAS Z parkingu do przejścia jest ok. 200 metrów. Oglądnięcie reliktów zamku zajmuje ok. 15 minut. WSTĘP Wolny.
Zachodnia część woj. małopolskiego. 4 km na wschód Krzeszowic. Zobacz na mapie.
Aby dojść na wzgórze zamkowe trzeba iść ścieżką z parkingu wzdłuż Racławki, następnie żółtym szlakiem wyjść z rezerwatu przyrody i drogą wzdłuż granicy rezerwatu dochodzimy do celu. Prowizoryczna mapka z umiejscowieniem "Zamczyska" w Dubiu. Współrzędne geograficzne: Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps format D (stopnie): N50.16356389°, E19.68391944° format DM (stopnie, minuty): 50° 9.8138334'N, 19° 41.0351664'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 50° 09' 48.83''N, 19° 41' 02.11''E
Uruszczak Michał - Czternastowieczne wieże strażnicze Jury Krakowsko-Częstochowskiej w świetle badań nad sztuką obronną w czasach Kazimierza Wielkiego
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza. Ostatnie wpisy
Powrót do strony startowej
(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów. |
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
Odśwież stronę