ZamkoMania - Polskie zamki i dwory obronne (zamkomania.pl) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Możesz ocenić: Gołuchów (woj. wielkopolskie) - Zamek szlachecki przebudowany w pałac
Słynny, również poza granicami kraju, zamek leży nad rzeką Ciemną, zwaną kiedyś Trzemną.
Wciąż można odróżnić najstarszą część zabytku, jaką zajmował pierwszy dwór Gołuchowskich i Leszczyńskich. Stanowi go
Wygląd siedziby Leszczyńskich był więc dość niezwykły ze względu na zróżnicowaną bryłę z 5 wieżami i ryzalitem latrynowym o różnych kształtach i wysokościach poszczególnych części mieszkalnych. Dodatkowo mury ozdobione były attyką. Również wyposażenie wnętrz znacznie wzbogacono, tak by stało się godne potęgi królewskiego rodu. Liczne kamienne i marmurowe kominki, wspaniałe portale, zdobione sufity i okna, malowidła oraz kolekcje obrazów na ścianach. O rozplanowaniu wnętrz wiadomo, że w płd.-wsch części parteru mieściła się wielka Izba Sądowa, a w piwnicach zbrojownia, lodownia i kuchnia. Reprezentacyjne 2. piętro mieściło Salę Wielką (nad Izbą Sądową) i komnaty mieszkalne z tzw. "sypialnią królewską". XIX-wieczna restauracja zrujnowanego zamku przez rodzinę Działyńskich nadała mu zupełnie nową formę artystyczną. Rezydencja gołuchowska zyskała neorenesansową szatę przypominającą francuskie zamki z doliny Loary, oczywiście w mniejszej skali. W odróżnieniu od innych pałaców budowanych bądź przebudowywanych w XVIII i XIX wieku, w Gołuchowie przy ozdabianiu budowli wykorzystywano oryginalne elementy i wyposażenie renesansowych zamków europejskich, kupowane w antykwariatach francuskich i włoskich. Imponująco zaprojektowano dziedziniec z belwederem (tarasem widokowym) w miejscu zrujnowanej baszty. Reprezentacyjna elewacja południowa posiada sześcioarkadową loggię na piętrze oraz zejście do piwnic ozdobione zwieńczonym attyką portykiem. Po jego bokach znajdują się dwa kolumnowe portale wejściowe na parter zamku. Loggia ta pochodzi jeszcze z zamku Leszczyńskich - tylko 1 z 5 kolumn utrzymujących sklepienie krużganka musiała zostać zrekonstruowana. Podobną loggię dodano po stronie wschodniej dziedzińca, tyle że trójarkadową.
Cały zamek został przez księżną Izabellę Działyńską przeznaczony na muzeum i podzielony wg przemyślanej koncepcji na: komnaty mieszkalne i reprezentacyjne polskiego możnowładcy z XVII wieku oraz sale muzealne, na które składały się galerie i kolekcje gromadzone przez tegoż magnata. Z oryginalnych elementów zamku pozostawiono m.in. 4 bogato zdobione kominki Leszczyńskich z XVI/XVII wieku i portale. Zwiedzanie całego założenia, włącznie z parkiem, trwało ok. 4 godziny. Zdarzało się, że księżna ugaszczała turystów bufetem bogatym w przekąski, owoce i napoje. Dokładniejszy opis muzeum i zbiorów zamieszczono poniżej. Podczas moich odwiedzin nie można było fotografować wnętrz, dlatego nie mogłem ich uwiecznić. Potem muzealnicy zostali zmuszeni ustawą znieść idiotyczny zakaz. Park otaczający zamek został założony wg koncepcji Jana Działyńskiego i ma powierzchnię ok. 160 hektarów. Pod koniec XIX wieku park ten uznawano za jeden z najpiękniejszych na ziemiach polskich, dorównujący najlepszym założeniom europejskim. Jego plan oparto na dolinie rzeki Ciemnej, w której umieszczono liczne alejki, klomby, szpalery drzew, oczka wodne. W 2016 roku dzięki pomiarom geofizycznym gruntu i skanowaniu z drona udało się wykonać precyzyjną ortofotomapę terenu parku, która pozwoliła częściowo odtworzyć jego dawny wygląd. Dziś jest cieniem dawnego parku, ale i tak zawiera ponad 40 pomników przyrody. Stoją w nim też różne budowle dworskie, w tym mauzoleum księżnej Izabelli i piękny pałac mieszkalny zwany Oficyną. Mieści się w nim jedyne w Polsce Muzeum Leśnictwa, które zajmuje także inne budynki. Oficyna prezentuje dwie stałe ekspozycje: "Kulturotwórcza rola lasu" i "Dzieje leśnictwa w Polsce" oraz wystawy czasowe. Powozownia posiada wystawę z zakresu podstaw leśnictwa zatytułowaną "Spotkanie z lasem", a połączona z nią owczarnia oferuje ekspozycję "Technika leśna". Ostatni obiekt w parku to Dybul - budynki stajenne i obora, które nazwę wzięły od mieszkającego w tym miejscu w XVII wieku młynarza Dybuła. Obecnie zobaczyć tu można wystawę "Ochrona lasu". Wystawy są różne, jedne bardzo ciekawe inne mniej, ale warte zwiedzenia. Nieco dalej na północny zachód znajduje się jedyna w Wielkopolsce hodowla żubrów. Właściwie jest to mini-zoo, bowiem można tu zobaczyć także daniele i dziki. Aktualizacja W latach 2022-2024 trwa remont zabytku. Jest on cały czas udostępniony turystom, ale trzeba się liczyć z utrudnieniami i szpecącymi rusztowaniami. W 2023 roku będą one postawione na dziedzińcu. W 2024 na elewacjach zewnętrznych.
Widok zamku Gołuchów od płd.-wsch. sprzed 1872 roku. Autor nieznany. Widok zamku Gołuchów od północy sprzed 1872 roku. Na pierwszym planie ruiny części z pierwotnym dworem Gołuchowskich. W tle po prawej zapewne kaplica zamkowa, zamieniona później na mauzoleum. Akwarela R. Jungmanna Widok zamku Gołuchów od zachodu sprzed 1872 roku. Kolejna akwarela R. Jungmanna Widok zamku Gołuchów od wschodu (frontu) sprzed 1872 roku. Wejście flankuje tylko jedna baszta. Trzecia akwarela R. Jungmanna
Rzut piwnic z inwentarza sporządzonego w 1872 roku. Po prawej wyraźnie odróżnia się pierwszy dwór . K - kuchnia, L - lodownia, S - Sala Muzealna (Gobelinowa), P - Sala Polska, dawna zbrojownia Plan przyziemia zamku Gołuchów w XIX wieku wg Z. Kalinowskiego. Datowanie najstarszej części sporne, prawdopodobnie była to 1. połowa XV w. 1 - baszta ośmioboczna flankująca wejście z pokojem kucharza, 2 - baszta ośmioboczna flankująca wejście z portiernią, 3 - klatka schodowa, 4 - pierwotnie Sala Sądowa, potem muzealna Sala Waz Antycznych, 5 - sypialnia księcia Władysława (brata Izabelli Działyńskiej), potem muzealna Sala Starożytności, 6 - sypialnia księżnej Małgorzaty (bratowej Izabelli Działyńskiej), 7 - baszta sześcioboczna z "pokojem basztowym", 8 - toalety, 9 - wieża czworoboczna z paradną klatką schodową, 10 - korytarz, 11 - sypialnia księcia Adama (II ordynata), 12 - baszta ośmioboczna z pokojem służby, 13 - baszta rozebrana i zamieniona na belweder, 14 - taras widokowy utworzony na najstarszej części zamku, 15 - dziedziniec Plan 1. piętra zamku Gołuchów w XIX wieku. Opracowanie i rysunek A. Kąsinowski. 1 - pokoik w baszcie z XVI/XVII-wiecznym sufitem z Elbląga, 2 - toalety, 3 - Salonik - Sala Portretu Staropolskiego, 4 - biblioteka I, 5 - Sala Królewska (sypialnia ks. Izabelli), 6 - Salon, 7 - Sala Stołowa (jadalnia), 8 - przedpokój, 9 - kredens, 10 - biblioteka II Skrzydło wschodnie zamku gołuchowskiego na rysunkach inwentaryzacyjnych przed odbudową w 1782 roku Rzut wszystkich kondygnacji pierwotnego dworu Gołuchowskich. Opracowanie i rysunek A. Kąsinowski. Na końcu porównanie z planem 2. piętra T. Jakimowicza. Różnica wynika zapewne z tego iż A. Kąsinowski opierał się na wynikach badań, a T. Jakimowicz przedstawił własną rekonstrukcję z 3 komnatami, gankiem latrynowym od zachodu i podstawą ganku obronnego z najwyższej kondygnacji. Rekonstrukcja pierwotnego dworu (wieży mieszkalnej) z 4 basztami wg R. Kąsinowskiej. Skrzydło frontowe - wschodnie oraz przekrój na dłuższej osi płn.-płd. Zaznaczone wejście do dworu.
Z początkami zamku gołuchowskiego wiąże się istotny problem. Od zawsze przyjmowano, że zamek, najpierw w postaci dworu wieżowego 4 basztami w narożach, wznieśli Leszczyńscy herbu Wieniawa ok. 1560 roku, a rozbudowali pół wieku później. Do czasu gdy odkryto relikty gotyckich murów wskazujących na XV-wieczną genezę tej siedziby. Przesunięto więc jej powstanie na 2. połowę XV wieku.
Wtedy musiałaby być siedzibą innych Wieniawitów - Gołuchowskich. Jednak wydaje się, że w tym okresie nie było w Gołuchowie postaci, która podołałaby finansowo i koncepcyjnie budowie tej wcale nie skromnej siedziby. Takie osoby pojawiły się wcześniej. Jeśli więc siedziba gołuchowska faktycznie miała formę dwupiętrowego dworu na planie prostokąta z czterema ośmiobocznymi wieżami w narożach już w XV wieku, to powstała zapewne w jego pierwszej połowie. W rękach Leszczyńskich Gołuchów był dopiero od 1507 roku. Widok zamku gołuchowskiego od płn.-zach z ok. 1835 roku wg. rysunku J. Minutoliego
1408 r. - Gołuchów kupił Iwo (Iwan) z Karmina/Karnina. Wraz z bratem Stefanem był on protoplastą 2 rodów pieczętujących się herbem Wieniawa: Gołuchowskich i Leszczyńskich. Na pewno posiadał środki na wzniesienie pierwszej siedziby, ale mógł to być dwór drewniany. ok. 1422 r. - po śmierci Iwo, Gołuchów przejął jego syn Rafał Gołuchowski. Był on jednym ze znaczniejszych możnych w Wielkopolsce (starosta odolanowski, podkomorzy kaliski i starosta generalny Wielkopolski) można więc założyć, iż to on wzniósł murowany dwór obronny. ok. 1443 r. - po śmierci Rafała, w dworze gołuchowskim mieszkali jego 3 nieletni synowie (z drugiej żony Elżbiety): Jan, Andrzej, Cherubin. Ich opiekunem prawnym został krewny z drugiej linii Wieniawitów (syn Stefana) - Rafał I Leszczyński. Czwarty syn (z pierwszej żony Katarzyny) Iwo z Goliny i Przygodzic również zgłaszał pretensje do Gołuchowa i nawet najechał dwór w 1444 r. Wzmianka o tym wydarzeniu jest pierwszą informacją o tutejszej siedzibie II połowa XV w - Gołuchów został podzielony między Iwo a Andrzeja i Cherubina (posiadali część z dworem) ok. 1507 r. - bracia Rafał (III) i Jan Leszczyńscy stają się właścicielami Gołuchowa kupując majątek od Cherubina Gołuchowskiego. Cześć wsi po Iwo przejęli prawdopodobnie już wcześniej, po jego śmierci w 1482 r. po 1560 r. - staroście radziejowskiemu i marszałkowi Sejmu Rafałowi (V) Leszczyńskiemu (czasem błędnie uznawany za IV Rafała w rodzie) do niedawna powszechnie przypisywało się budowę dworu obronnego z 4 narożnymi basztami. Jednak po przesunięciu datowania tego obiektu mógł on rozpocząć wielką rozbudowę dworu o część południową pod koniec swojego życia (zmarł w 1592 r.), bo badania archeologiczne wskazują, że prace trwały w XVI i na początku XVII stulecia. pocz. XVII w. - nie wiadomo jaki udział w rozbudowie miał Wacław Leszczyński, późniejszy kanclerz wielki koronny. Pierwotnie jemu przypisywano cały zakres prac. Obecnie wydaje się to mało prawdopodobne. Być może dokończył prace rozpoczęte przez Rafała V, a być może tylko ozdobił mury i wnętrza nową kamieniarką, którą datuje się na ok. 1620 rok. Siedziba Leszczyńskich zyskała więc nowy jednopiętrowy budynek z masywną sześcioboczną wieżą i ryzalitem latrynowym od zachodu. Z dawnym dworem połączono go wąskimi bocznymi skrzydłami, tworząc w ten sposób zamknięte założenie z wewnętrznym dziedzińcem. Ten ozdobiono loggią (krużgankiem) na piętrze. Powierzchnia siedziby w Gołuchowie zwiększyła się ok. dwukrotnie. Powstała nowoczesna renesansowa rezydencja. Widok zrujnowanego zamku w Gołuchowie w I połowie XIX wieku wg hr Konstancji Raczyńskiej zamieszczony w piśmie "Przyjaciel Ludu" 1843 r. Podobny jak wyżej widok na akwareli z 1843 roku Edwarda Walentego Kainki lata 1636-1669 - Gołuchów stanowił własność rodu Przyjemskich (Stanisław Przyjemski kupił włości od Leszczyńskich) 1669 r. - wojewoda podlaski Wacław Leszczyński odkupił Gołuchów od Andrzeja Przyjemskiego 1695 r. - zamek od Leszczyńskich kupiła Teresa z Gosiewskich Słuszka (wyszła za Józefa Słuszkę, hetmana polnego litewskiego). Następnie zamek przechodził z rąk do rąk (Gurowscy, Parczewscy, Swinarscy, Chlebowscy, Krzyccy, Suchorzewscy), stopniowo popadając w ruinę. Jedynie Anna ze Swinarskich Chlebowska przeprowadziła pewne prace budowlane i remontowe. W skrzydle południowym walącą się attykę zastąpiła dachem łamanym, basztę sześcioboczną podwyższyła, na dziedzińcu postawiła dwuramienne schody. Przebudowane zostały również wnętrza 1. poł. XIX w. - zamek był zdewastowany i porzucony. Z najstarszej części (północnej) zachowały się tylko ruiny baszt. Jeden z właścicieli - Wincenty Kalkstein jako pierwszy podjął decyzję o restauracji budowli. Zlecił nawet inwentaryzację, ale nie zrealizował planów 1853 r. - rozpoczął się nowy okres w dziejach rezydencji gołuchowskiej. Na licytacji od Wincentego Kalksteina zakupił ją znany działacz polityczny, mecenas nauki i sztuki, założyciel Biblioteki Kórnickiej i uczestnik powstań narodowych - Tytus Działyński dla swojego syna Jana Kantego, który chciał się usamodzielnić. Przy czym istnienie dawnego zamku Leszczyńskich w Gołuchowie było dla niego mniej istotne, chodziło głównie o majątek ziemski, który mógłby przynosić dochody z rolnictwa i hodowli. Założono nowy park i odtworzono dawne ogrody, zasadzono aleję lipowo-grabową oraz lipową. lata 1854-1871 - pierwsze prace restauracyjne przy zamku. Jednak pobyt Działyńskiego na emigracji uniemożliwiał roboty w pełnym zakresie. Jego niezbyt rzetelni zarządcy prowadzili jedynie doraźne naprawy i niewielkie remonty, które nie polepszyły stanu budowli, a park doprowadzili do zdziczenia. 1872 r. - w ramach zwrotu pożyczki jaką udzieliła Izabella Działyńska swojemu mężowi na organizację powstania styczniowego otrzymała ona akt własności Gołuchowa oraz jego kolekcję waz antycznych. Od teraz każdy element rozbudowywanego założenia musiał być zaakceptowany przez Izabellę, choć pracami kierował Jan (do śmierci w 1880 r.) . Zaangażowano sprowadzonych z Paryża artystów, jak np. architekt Maurycy A. Ouradou, rzeźbiarz Karol Biberon, malarz Ludwik Breugnot czy polski architekt Zygmunt Gorgolewski. Konsultacji przy planach restauracyjnych udzielał nawet sam Eugeniusz Viollet le Duc, słynny architekt i konserwator francuski. Efekt końcowy to wspaniały zamek - pałac w stylu francuskiego neorenesansu z wieloma zachowanymi detalami zamku Leszczyńskich oraz elementami architektonicznymi pochodzącymi z różnych części Europy Akwarela Z. Gorgolewskiego z ok. 1875 r., widok od płd.-wsch. Część murów zwieńczone jest neogotyckim krenelażem, z którego ks. Izabela zrezygnowała pod wpływem sugestii Jana Działyńskiego.
1874 - rozpoczęto budowę pałacu mieszkalnego - zwanego Oficyną. Wcześniej stojący tam budynek był gorzelnią. Budynek zamku został z czasem przeznaczony prawie w całości na cele muzealne. Izabella Działyńska odtworzyła w nim siedzibę magnacką z XVI/XVII wieku i udostępniła społeczeństwu 1893 r. - księżna Izabella stworzyła z Gołuchowa Ordynację Książąt Czartoryskich. Kolekcja dzieł sztuki miała zagwarantowaną niepodzielność, ogólną dostępność dla wszystkich oraz zabezpieczenie finansowe. Muzeum otwarło swoje bramy dla zwiedzających 2 lata wcześniej i działało bez przerwy aż do wybuchu II wojny światowej. Wycieczki pierwszych grup było opisywane w lokalnej prasie. 1894 r. - dwukrotne powiększenie obszaru parku o sąsiadujące z nim tereny leśne ze starodrzewiem. 1899 r. - po jej bezpotomnej śmierci Gołuchów odziedziczył bratanek Witold Kazimierz Czartoryski (I ordynat). Dawną barokową kaplicę zamkowa św. Jana Chrzciciela w parku zamieniono na mauzoleum, gdzie pochowano ks. Izabellę. Do zamku cały czas spływało wyposażenie sprowadzane z Francji oraz Włoch i nadal prowadzono prace nad dekoracjami. 1911 r. - Gołuchów przejął brat Witolda - ks. Adam Ludwik Czartoryski (II ordynat) 1937 r. - ostatnim ordynatem gołuchowskim został jego syn Władysław Maria Piotr Czartoryski, ale do czasu osiągnięcia pełnoletności majątkiem zarządzała jego matka - Maria Ludwika z Krasińskich Czartoryska lata 1939-1945 - podczas wojny zamek został spustoszony przez Niemców. Czartoryscy opuścili go w 1939 roku. 1951 r. - zamek Gołuchów przejęło Muzeum Narodowe w Poznaniu, które do dzisiaj przeprowadziło dwukrotną konserwację całości oraz nieustannie zabiega o powrót rozproszonej kolekcji gołuchowskiej na swoje miejsce. Jednocześnie park przekazano Wyższej Szkole Rolniczej w Poznaniu, która zorganizowała tutaj placówkę naukową 1962 r. - otwarcie powojennej ekspozycji na zamku lata 70 XX w. - w zabytku położono nowe instalacje, zabezpieczono zabytkowe stropy oraz wymieniono część podłóg 1986 r. - na terenie parku zamkowego powołano Ośrodek Kultury Leśnej i oficjalnie otwarto Muzeum Leśnictwa, choć od 3 lat istniała już tu pierwsza wystawa "Technika leśna" pocz. XXI w. - remont generalny budynków parkowych zarządzanych przez Ośrodek Kultury Leśnej 28.12.2016 - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego za 20 mln zł odkupiło zamek w Gołuchowie od spadkobierców Czartoryskich - obecnie to 3 przedstawicieli rodu Zamoyskich i Adam Karol de Burbonne. Wcześniej Naczelny Sąd Administracyjny uznał ich roszczenia do majątku, a następnie zatwierdził je wojewoda wielkopolski, przekazując prawa do Zamku, Oficyny, budynku Kasy, Mauzoleum i parku. 2022 r. - rozpoczął się remont budowli. Pierwszy etap to renowacja stolarki okiennej oraz drzwiowej. Wymienionych 100 okien, a 50 odnowiono marzec 2023 r. - otwarcie sezonu zbiegło się z uroczystością powrotu do zamku skradzionych przez Niemców obrazów odnalezionych w Hiszpanii. Chodzi o dyptyk Dierica Boutsa "Mater Dolorosa" i "Ecce Homo". Dzieła zostały zidentyfikowane przez pracownika ministerstwa kultury w hiszpańskim muzeum. Wniosek restytucyjny ministra Glińskiego został spełniony po niecałych 2 latach. kwiecień 2023 r. - dalszy etap prac. Remont dziedzińca, elewacji, elementów kamiennych. Druga akwarela Z. Gorgolewskiego z ok. 1875 r., widok na skrzydło zachodnie. Ponownie zamek ma tu więcej cech neogotyckich, które nie zostały zrealizowane
Rysunek zrujnowanego zamku z fosą przed przebudową autorstwa samej księżnej Izabelli
Litografia Napoleona Ordy z ok. 1880 r. Zamek już odbudowany przez Działyńskich
W zamglone noce można tu ponoć zobaczyć duchy Jana i Izabelli Działyńskich doglądających wspaniałego dzieła które stworzyli, ale i cierpiących z powodu braków w rozkradzionej przez Niemców kolekcji dzieł sztuki. W Internecie można nawet zobaczyć zdjęcie jakiegoś białego obłoku, który niczym zjawa snuje się po komnacie zamkowej...
Dziedziniec zamku w Gołuchowie w roku 1842 r. Litografia Konstancji Raczyńskiej. Rzuca się w oczy błędna liczba arkad - 7 zamiast 6. Zamkowe sale muzealne w Gołuchowie w ok. 1905 roku na fotografii A. Pawlikowskiego
ADRES I KONTAKT
Muzeum Zamek w Gołuchowie - ul. Działyńskich 2, Gołuchów
tel. +48 62 76 15 094
CZAS Z parkingu idzie się 5 minut. Zwiedzenie zamku, muzeów leśnictwa, arboretum i minizoo zajmuje minimum 3 godziny, ale że okolica jest piękna i nie ma się co spieszyć. Oglądniecie samego zamku to ok. 1 godzina. WSTĘP Wolny do parku, płatny do wewnątrz. Zwiedzanie w grupach. Muzeum czynne od wtorku do niedzieli w godz. 10-17, po sezonie do 16:00 (UWAGA! Bilet można kupić min. 45 minut przed zamknięciem muzeum). Wstęp kosztuje 15 zł (10 ulg., dzieci i młodzież, studenci do 26 lat - 1 zł). Przewodnik płatny oddzielnie - 120 zł od grupy 25-osobowej. We wtorki zwiedzanie bezpłatne! Park otwarty od świtu do zmierzchu. Ponieważ informacje o godzinach otwarcia, a przede wszystkim cenach biletów szybko się dezaktualizują, sprawdź je na stronie oficjalnej opisywanego zamku/dworu: Zamek w Gołuchowie Kolejne sale muzealne ok. 1905 roku na fotografii A. Pawlikowskiego
Południowo-wschodnia część woj. wielkopolskiego. 13 km na północny-zachód od Kalisza, 35 km na południowy wschód od Jarocina. Zobacz na mapie.
Park zamkowy graniczy z główną szosą. Można wejść na dwa sposoby, pierwsza droga bliżej Kalisza posiada duży parking, z drugiego wejścia koło kościoła jest odrobinę bliżej do zamku i hodowli żubrów. Współrzędne geograficzne: Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps format D (stopnie): N51.85259722°, E17.93401667° format DM (stopnie, minuty): 51° 51.1558332'N, 17° 56.0410002'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 51° 51' 09.35''N, 17° 56' 02.46''E Rysunek T. Grocholskiego przedstawiający zamek gołuchowski od południa z 1874 roku. Nie widać jeszcze prac restauracyjnych
Dolczewski Zygmunt, Jakimowicz Teresa - Zamek w Gołuchowie Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce Jakimowicz Teresa - Renesansowe rezydencje w Wielkopolsce Kaczyńscy Izabela i Tomasz - Polska - najciekawsze zamki Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce Olejnik Karol - Grody i zamki w Wielkopolsce Praca zbiorowa - Izabella i Jan Działyńscy - mecenasi kultury Praca zbiorowa - Izabella i Jan Działyńscy - mecenasi kultury Jakimowicz Jastrząb Marek - Gołuchów Kąsinowska Róża - Gołuchów, rezydencja magnacka w świetle źródeł Elewacja wschodnia i zachodnia zamku na rysunkach M. Kielisińskiego z ok. 1840 roku
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Gołuchów - Dom Pracy Twórczej OKL - ul. Borowskiego 2, tel. (062) 761 50 44, 761 50 45 Gołuchów - Gołuchowski Ośrodek Turystyki i Sportu - ul. Leśna 1, tel. (062) 761 50 63 Gołuchów - Noclegi U Alicji, ul. Marii Dąbrowskiej 10, tel. (062) 761 76 10, gsm 605 654 784 Schronisko Młodzieżowe przy Szkole Podstawowej w Gołuchowie, ul. Czartoryskich 53, tel. (062) 761 70 20 (od maja do końca września)
Proponujemy wyszukanie noclegu w opisywanej miejscowości lub jej okolicy w serwisach noclegowych.
Oferty cenowe online są zwykle atrakcyjniejsze niż rezerwacje telefoniczne!
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza. Ostatnie wpisy
Powrót do strony startowej
(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów. |
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
Odśwież stronę