Założenie dworskie w Łące na austriackiej mapie z ok. połowy XVIII wieku. Widać pałac i 4 oficyny, po których nie ma dziś śladu oraz dalszą część fosy od północy w postaci wielkiego stawu, którego również już nie ma
Obronną siedzibę w Łące wzniósł
Krzysztof Kostka herbu Dąbrowa z Stangenbergu w II połowie XVI wieku.
Z 1587 r. pochodzi jego akt erekcyjny dla wsi Łanki z dworem ("curia").
Fakt osiedlenia się tu przybysza z dalekiego Pomorza (Stangenberg to dzisiejsze Zajączkowo k. Tczewa i Malborka) łączyć należy z poślubieniem Anny Pileckiej z Łańcuta, dzięki której otrzymał okoliczne dobra w wianie i był ich właścicielem w latach 1582-1603.
1608 r. - gdy właścicielem wsi był starosta leżajski Łukasz Opaliński, dwór Łąka padł dwukrotnie łupem znanego awanturnika Stanisława "Diabła" Stadnickiego, który toczył wojnę sąsiedzką z kasztelanem
1638 r. - Łąka przeszła na własność córki Mikołaja Rafała Kostki - Katarzyny Cieklińskiej, a ok. 5 lat później
Lubomirskich. Dokonali oni rozbudowy dworu, ale nieznane są szczegóły
1686 r. - z tego roku pochodzi informacja, iż w rezydencji księcia Józefa Lubomirskiego pobłogosławiono nowożeńców: Szymona Łozińskiego i Teresę Zamięcką, która była córką administratora dóbr łąckich. Ceremonia odbyła się w
kaplicy dworskiej
1696 r. - sporządzono opis założenia wg którego stał tu stary, podpiwniczony i piętrowy budynek a obok fundamenty "dworu spalonego". Fakt spłonięcia starej rezydencji skłonił
Józefa Karola
Lubomirskiego do budowy nowego pałacu wg planów samego Tylmana z Gameren (nie ustalono w jakiej części je wykorzystano)
1702 r. - prace zostały przerwane
najazdem szwedzkim, ale już 2 lata później odnotowano, iż obiekt był gotowy w stanie surowym, otoczony drewnianymi budynkami pochodzącymi ze starej siedziby
1720 r. - pałac w Łące przejął, wraz z ręką Marianny Lubomirskiej, marszałek wielki litewski
Paweł Karol Sanguszko. Sanguszkowie poczynili wiele dla upiększenia otoczenia pałacu, utworzyli ogrody włoskie i zbudowali nowe oficyny
1781 r. - od Janusza Sanguszki dobra łąckie nabył Aleksander Morski i rozpoczął się powolny okres upadku pałacu
13 grudnia 1831 r. - w północnej wieży pałacu, popełnił samobójstwo hrabia Jan Ignacy Czosnowski
1835 r. - następni właściciele - Potoccy, wykorzystywali jeszcze pałac jako
letnią rezydencję
1848 r. - Potoccy postanowili utworzyć w nim
fabrykę sukna, co doprowadziło do znacznej dewastacji i zeszpecenia obiektu, który został wkrótce opuszczony. Zburzono przy tym oficyny i zmieniono kształt ogrodów.
1854 r. - po remoncie i obniżeniu o jedną kondygnację, pałac w Łące przeznaczono na nowy - szczytny cel.
Zofia Potocka przekazała bowiem rezydencję wraz z dużą sumą - 100 tys. złr. na zakład dla dziewcząt-sierot pochodzących z ordynacji łańcuckiej. Wygląd ówczesnej rezydencji niewiele już odbiegał od dzisiejszego
1860 r. - fundatorka widząc nieprawidłowości w funkcjonowaniu zakładu powierzyła go
Siostrom Opatrzności Bożej ze Lwowa, które zarządzają nim do dzisiaj. Przebudowano wtedy wnętrza, m.in. aby założyć obecną kaplicę
1954 r. - placówkę przekształcono na zakład dla dzieci upośledzonych umysłowo
1975 r. - przeprowadzono remont generalny, po którym pałac nadal prezentuje się wspaniale
1995 r. - siostry odkupiły pozostałą część założenia z folwarkiem i dzięki sponsorom dokonały jego restauracji
Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego terenu dworskiego w Łące pod Rzeszowem. 1 - bastion z murowanymi pozostałościami, 2 - prawdopodobnie drugi bastion ziemny, 3 - pałac, 4 - wysepka, 5 - dawna fosa
ADRES I KONTAKT
Pałac - Dom Pomocy Społecznej - Łąka 260
CZAS
Oglądnięcie parku zajmuje ok. 20 minut.
WSTĘP
Wolny do parku.
Centralna cześć woj. podkarpackiego. 5 km na północny wschód od Rzeszowa. Zobacz na
mapie.
Pałac znajduje się koło szkoły, na północno-wschodnim krańcu wsi.
Współrzędne geograficzne:
Otwórz w:
Google Maps,
Bing Maps,
Openstreet Maps
format D (stopnie):
N50.0884706734°, E22.1187538492°
format DM (stopnie, minuty):
50° 5.308240404'N, 22° 7.125230952'E
format DMS (stopnie, minuty, sekundy):
50° 05' 18.49''N, 22° 07' 07.51''E