Wolibórz

Średniowieczny zamek rycerski

Nie są znane początki zamku woliborskiego, prawdopodobnie powstał z rozkazu księcia Bolko I jako strażnica wzdłuż granicy z Czechami, przy szlaku handlowym zwanym "Piekielna Droga". Zwano go Zwinburg, a później Quingenberg, od niemieckiej nazwy góry Garncarz. Prawdopodobnie uległ zniszczeniu w XIV lub podczas wojen husyckich w 1. połowie XV wieku i został opuszczony. Po koniec XV w. stał się gniazdem rycerzy - rozbójników nękających okolicę Nowej Rudy. Na rozkaz króla Czech i Węgier Macieja Korwina gniazdo zbójów zostało zburzone przez miejscową ludność. Zamek Wolibórz dotrwał w szczątkach do XIX w., kiedy to zniknęły z powierzchni ziemi ostatnie ślady murów.

Opowieść ludowa mówi o rozbójnikach, którzy grasowali w okolicy Nowej Rudy pod koniec XV w., jednak nikt nie potrafił zlokalizować ich kryjówki. Tylko Wolibórz pozostawiali w spokoju. Była tam karczma, którą licznie odwiedzała okoliczna ludność. Regularnie przychodzili też do niej nikomu nie znani mężczyźni. Trzymali się w swoim towarzystwie, byli dobrze ubrani i mieli sporo pieniędzy. Chętnie tańczyli z miejscowymi kobietami. Najładniejszej z nich - tancerce Kindze proponowali bogactwo jeśli pójdzie na noc do ich domu, nie mówili jednak gdzie on się znajduje. Przebiegła Kinga domyśliła się, że mogą to być poszukiwani rozbójnicy i zawiadomiła starszyznę wsi, która uknuła plan rozprawienia się ze zbójami. Podczas następnej wizyty w karczmie Kinga zgodziła się pójść z tajemniczymi mężczyznami. Szli długo pod górę, a za nimi duża grupa uzbrojonych chłopów. Wreszcie dotarli do starego, podniszczonego już zamku. Chłopi okrążyli warownię i czekali na sygnał od Kingi. Po dłuższym czasie, wyszła ona do okna i głośno rzekła "Jak stąd wszędzie daleko". Słychać było śmiechy i szyderstwa rozbójników jednak był to właśnie sygnał na który czekali chłopi. Rozbili bramę i wtargnęli do zamku. Pijani zbóje zostali całkowicie zaskoczeni. Chłopi wybili ich co do jednego, a sam zamek zburzyli.

Nigdy nie odnaleziono skradzionych łupów, które przecież rozbójnicy musieli gdzieś chować. Prawdopodobnie podczas burzenia zamku w Woliborzu zasypany został jakiś zamaskowany loch. Wg legendy, iż skarb może odnaleźć tylko prawdziwa dziewica w noc Bożego Narodzenia. Powinna wziąć zapaloną świecę i udać się na miejsce zamku. Gdy płomień zacznie chylić się ku ziemi będzie to znak, że właśnie tutaj znajduje się ukryta piwnica, a w niej wielkie skarby.

Bibliografia