ZamkoMania - Polskie zamki i dwory obronne (zamkomania.pl) | ||||||||||||||||||||||||||||
Możesz ocenić: Wożuczyn (woj. lubelskie) - Bastejowy zamek szlachecki przebudowany w pałac
O wyglądzie niewielkiego zamku Wożuczyńskich wiadomo tylko tyle, że był otoczony fosą i murem z 4 ceglanymi bastejami w narożach. Dwie basteje były półokrągłe, a jedna czworoboczna, posiadały one szereg strzelnic. Wjazd prowadził od północnego wschodu przez basteję czworoboczną. Założenie miało prawdopodobnie kształt trapezu (wcześniej uważano, że było zbliżone do kwadratu), ale brak lokalizacji czwartej bastei uniemożliwia precyzyjne określenie jego formy.
Po całkowitej przebudowie na barokowy pałac w XVIII wieku, wjazd do nowego założenia prowadził od wschodu przez bramę i biegł wzdłuż południowego, czyli frontowego skrzydła pałacu skierowanego ku stawom. Wejście poprzedzały paradne schody i arkadowy portyk. Z późniejszych opisów wiadomo, że przy dziedzińcu otoczonym dekoracyjnym murem, od strony wsi stał piętrowy budynek gospodarczy, a w ogrodzie północnym znajdowały się dwie oranżerie, altany, studnia i grota. Pałac otaczał też ogród włoski, park angielski oraz tzw. ogród dolny. Przed wejściem, na postumentach stały wazony z egzotycznymi roślinami. To że do dziś można zobaczyć resztki fortyfikacji bastejowych, budowla zawdzięcza wykorzystaniu ich jako elementy dekoracyjne i prestiżowe. Ozdabiały one nowe ogrody, stanowiły tarasy widokowe, a południowo-wschodnia stała się częścią oficyny pałacowej. Piwnice i lochy zamkowe również były wykorzystywane, przechowywano w nich m.in. wino. W XIX-wiecznych księgach hipotecznych wspomina się, iż ciągną się pod ogrodem włoskim, a wejście do nich jest w szopie ogrodowej. Współcześnie teren rezydencji wożuczyńskiej został przecięty szosą. Charakterystycznym śladem jej dawnej świetności są obeliski bramne stojące samotnie w polu, niedaleko stawów, czyli przy dawnym wjeździe do pałacu od wschodu. W pobliżu zachował się budynek kordegardy, czyli straży bramnej oraz 2 budynki gospodarcze, należące do folwarku.
Aktualizacja. Od 2020 roku obeliski bramne wyglądają już inaczej - kosztem 45 tys. zł zostały odnowione. Najstarszy widok pałacu w Wożuczynie z roku 1839. Po lewej widać fragment kaplicy z ozdobnym szczytem. Źródło: Seweryn Zenon Sierpiński "Obraz miasta Lublina", Warszawa 1839, reprint Lublin 2002
Widok pałacu w Wożuczynie na pocztówce z 1912 roku
Teren zamkowy na austriackiej mapie Wożuczyna z ok. 1770 r. Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego terenu zamkowego w Wożuczynie. Okręgiem zaznaczony teren rezydencji pałacowej. 1 - obeliski, 2 - stawy, 3 - aktualna droga, 4 - wzgórze zamkowe. Rozpoznane obiekty zamkowe: A - miejsce po budynku zamkowym, B - miejsce po drugim budynku zamkowym, C - basteja północno-wschodnia i brama do zamku, D - basteja południowo-zachodnia, E - basteja południowo wschodnia Plan zespołu zamkowo-pałacowego wg Katalogu zabytków sztuki w Polsce. 1 - basteja południowo-zachodnia, 2 - basteja południowo-wschodnia, 3 - basteja czworokątna, północno-zachodnia
Dzieje Wożuczyna sięgają przynajmniej końca XIV wieku, ale o siedzibie obronnej brak informacji w źródłach, można opierać się tylko na hipotezach.
Pierwszy drewniany dwór obronny rodu Wożuczyńskich herbu Godziemba (Godzięba) stał tu już zapewne w XV wieku.
Ok. 1738 roku dobra te przejął szkocki hrabia Wilhelm Mier, szambelan królewski i generał gwardii koronnej. Na gruzach starej warowni wzniósł nowy pałac w szkockim stylu. Basteje stały się tarasami z punktami widokowymi. Powstały też piękne ogrody włoskie. Wjazd utworzono od wschodu na wprost kościoła ufundowanego przez Miera. Syn Wilhelma Miera - Jan dokonał kolejnej przebudowy rezydencji po 1785 roku.
W 1829 roku pasierbica Kraczewskiego Salomea Wapińska wniosła Wożuczyn w posagu Janowi Nepomucenowi Wydżdze. Ten wraz z synem Marcellinem przeprowadził renowację i upiększenie pałacu, zbudował m.in. most z podwójna arkadą zwieńczoną figurą św. Jana Nepomucena, a w po zachodniej stronie założył park angielski z egzotycznymi drzewami. W dawnej bastei bramnej powstała grota św. Onufrego, a w starym ogrodzie włoskim ustawiono 13 rzeźb mitologicznych. Pod pałacem, od strony płn.-wsch. funkcjonował folwark. Po połowie XIX wieku rozebrana została kaplica pałacowa/zamkowa. W 1894 roku zmarł Marcellin Wydżga, a jego syn Józef zmodernizował rezydencję. Następnym dziedzicem Wożuczyna był znany kompozytor Jan Tomasz Wydżga. Podczas I wojny światowej pałac zbombardowali Austriacy. Spłonęło całe cenne wyposażenie. Później był on stopniowo rozbierany przez właścicielki - córki Jana Tomasza Wydżgi- Wandę Wielowieyską i Annę Gerliczową. Kolejna wojna i powojenne rozbiórki doprowadziły pałac do dzisiejszego stanu. W 2020 r. ze środków gminy Rachanie przeprowadzono remont obelisków bramnych. Pocztówka z dziedzińcem pałacu w Wożuczynie przed 1914 rokiem
ADRES I KONTAKT
brak CZAS Oglądnięcie pozostałości zabytku zajmuje ok. 35 minut. WSTĘP Wolny. Ogrody pałacowe w Wożuczynie na pocztówce z 1912 roku
Południowa cześć woj. lubelskiego. 17 km na północny wschód od Tomaszowa Lubelskiego, 35 km na południowy wschód od Zamościa. Zobacz na mapie. Wożuczyn leży przy głównej drodze Tomaszów - Hrubieszów (nie mylić z Wożuczynem - Cukrownią!), ale do ruin należy skręcić w boczną drogę w lewo (jadąc z Tomaszowa) kierując się na widoczny z oddali kościół. Mijamy go i kawałek dalej zobaczymy po lewej resztki bramy, a dalej po prawej zarośnięty teren zamkowy. Współrzędne geograficzne: Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps format D (stopnie): N50.56657591806°, E23.56551189817° format DM (stopnie, minuty): 50° 33.9945550836'N, 23° 33.9307138902'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 50° 33' 59.67''N, 23° 33' 55.84''E wypożyczalnia samochodów kraków Obeliski bramne na przedwojennym zdjęciu
Katalog Zabytków Sztuki w Polsce Piotrowski Marcin, Typek Barbara - Zamek w Wożuczynie Pawłowski Artur - Roztocze Piotrowski Marcin, Piotrowska Patrycja, Pasieczny Andrzej Wiśniewski Sławomir - Archeologiczno-historyczne badania zespołu zamkowo-pałacowego w Wożuczynie w gminie Rachanie w roku 2013: poszukiwania reliktów kaplicy zamkowej Typek Barbara - Polski Trianon Zdjęcia z Tygodnika Ilustrowanego (1915 r.) po bombardowaniu austriackim. 1 - pałac od frontu, 2 - bok pałacu i fragment ogrodu, 3 - widok ze spalonej jadalni na ogród
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Tomaszów Lubelski - Kwatera prywatna - ul. Mickiewicza 5, tel. (084) 664 24 58 Tomaszów Lubelski - Hotel Tomasovia, al. Sportowa 8, tel. (0..84) 665 93 50, 666 00 28 Tomaszów Lubelski - Szkolne Schronisko Młodzieżowe przy Zespole Szkół nr 2, ul. Żwirki i Wigury 3, tel. (084) 664 20 01 Tomaszów Lubelski - Kolonia Łaszczówka, tel. (0 84) 665 09 71 Tomaszów Lubelski - Kwatera prywatna - Pańków, tel. (084) 662 47 87
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza. Ostatnie wpisy
Powrót do strony startowej
(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów. |
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
Odśwież stronę