ZamkoMania - Polskie zamki i dwory obronne (zamkomania.pl) | ||||||||||||||||||||||||||
Możesz ocenić: Monasterzec - Załuż (woj. podkarpackie) - Zamek średniowieczny Sobień
Ruiny zamku Sobień znajdują się na stromej górze o tej samej nazwie, aktualnie we wsi Monasterzec, kiedyś lokalizowano je w sąsiedniej wsi Załuż.
Budowla zbudowana była na planie nieregularnego czworoboku z kamieni piaskowcowych.
Kuchnia i wyrób naczyń w tym miejscu były kontynuacją starszych tradycji, bowiem od północy piec ten sąsiaduje z piecem XIII-wiecznym, a więc węgierskim. Zbudowano go z kamienia na zaprawie glinianej na planie prostokąta o wymiarach 70 x 100 cm wewnątrz (150 x 190 cm zewnątrz). Kmitowie rozbudowali wieżę (7,1 x 7,8 m) przybliżając ją do obwodu murów, a od południowego wschodu wznieśli piętrowe(?) skrzydło mieszkalne (12 x 31 m) podzielone na 3 izby. Na tym zakończyły się etapy rozbudowy skromnej warowni. Obok zamku, po drugiej stronie szosy, przebiega przyrodnicza ścieżka dydaktyczna, która może zainteresować turystów. Drzeworyt z ruinami zamku Sobień Marcelego Wiśniewskiego z ok. 1875 r.
Plan zamku Sobień wg T. R. Żurowskiego. 1 - Wieża bramna, 2 - skrzydło mieszkalne Kmitów, 3 - obecny taras widokowy, 4 - odkryty w wykopie piec z XIV wieku, 5 - odkryty w wykopie piec z XIII wieku Rozwarstwienie założenia zamkowego Sobień wg Michała Proksy. Na niebiesko rozbudowa zamku przez Kmitów na przełomie XIV/XV wieku Źródło: Budownictwo obronno-rezydencjonalne ziemi przemyskiej i sanockiej, Michał Proksa, Przemyśl 1994
Wieża bramna i odkryte piece na zamku Sobień - rysunek T. R. Żurowskiego Piec z XIV w. z Sobienia - rysunki T. R. Żurowskiego
Wysokie wzgórze (450 m npm) Sobień było punktem obronnym już w XIII w. Pierwotna drewniana warownia z basztą należała do Węgier. Zachowany do dzisiaj w ruinie zamek przypisuje się królowi Kazimierzowi Wielkiemu ok. 1340 roku, choć nie ma o tym wzmianki w kronikach. Składał się ze skrzydła mieszkalnego, murów obwodowych i wysuniętej przed nimi wieży o wymiarach 5 m x 7 m.
1389 r. - z nadania króla Władysława Jagiełły właścicielami zamku został ród rycerski Kmitów herbu Szreniawa. Sobień stał się ich gniazdem rodowym. Kilkadziesiąt wsi dookoła również stanowiło własność tej rodziny. Kmitowie dokonali rozbudowy warowni, m.in. zburzyli starą i postawili nową, większą wieżę, włączoną do murów obwodowych. Istnieje hipoteza, że stara wieża została zniszczona podczas walk króla Kazimierza Wielkiego z Rusią
1434 r. - z tego roku pochodzi wzmianka o kaplicy zamkowej 1474 r. - na podstawie kroniki węgierskiej i wzmianki iż w trakcie napadu Węgrów na ziemię sanocką i biecką zniszczono wiele zamków "aby z obronności ich nie pozostało" powszechnie uważa się że i Sobień został zniszczony, jednak niektórzy badacze to kwestionują. Podobnie niepewne są informacje o próbie zdobycia warowni przez Wołosów w 1498 r. i najeździe Węgrów w 1512 r. połowa XVI w. - bez względu na to czy warownia była niszczona w wyniku najazdów zbrojnych czy też nie, pewne jest że niewielkie rozmiary wierzchołka góry uniemożliwiały dalszą rozbudowę i zajmowanie jej przez jednego z najbogatszych i najbardziej wpływowych ludzi w kraju jakim był Piotr Kmita nie miało sensu. Sobień został więc opuszczony, a Kmitowie zamieszkali w pobliskim Lesku. 1580 - 1730 - właścicielami ruiny zamku Sobień byli Stadniccy. Potem przechodził on jeszcze w ręce Ossolińskich, Mniszchów i Krasickich po 1768 r. - zamek był schronieniem konfederatów barskich. W rejonach tych walczyli bracia Pułascy, a oddziały organizowali Jakub Korwin Bronicki i Józef Rylski 1914-1918 - resztki zamku Sobień mocno ucierpiały podczas działań wojennych 1938 r. - przystąpiono do badań warowni, prowadzono je także później, w roku 1965. Dzięki nim ustalono przybliżony wygląd oraz wyróżniono dwa etapy budowy, pierwszy przez króla, drugi po przejęciu przez ród Kmitów. Na głębokości ponad 300 cm odkryto materiał ceramiczny z XV w. i spalone konstrukcje drewniane pierwotnej warowni z XIII w. W skrzydle północnym natomiast odsłonięto okrągły ceglano-kamienny piec z XIV w. z 20 glinianymi naczyniami, które nie zdążono wyciągnąć z powodu pożaru oraz ślady przygotowywanych tu posiłków, czyli kości: wołu, świni, dzika, jelenia, ryb i ptactwa domowego. Za nim natrafiono na ślady drugiego starszego pieca, który przestał funkcjonować po postawieniu północnego muru obwodowego 1997 r. - ruiny przystosowano dla turystów. Powstały schodki i taras widokowy Zdjęcie z archiwum Ilustrowanego Kuriera Codziennego z okresu międzywojennego. Rowerzyści nad Sanem i niezarośniętym Sobieniem z dobrze widocznymi murami zamku
Z zamkiem związanych jest wiele legend. Jedna dotyczy ukazującej się w nim w księżycowe noce Białej Damy, która spogląda na południe ku Węgrom. Jest to duch Margerity - żony kasztelana Kmity, którą kazał zamurować w piwnicy zamkowej za zdradę. A był oto tak. Po utracie pierwszej żony kasztelan postanowił ponownie wziąć ślub z o wiele młodszą i piękną córką węgierskiego rycerza Margeritą. Została ona zmuszona do małżeństwa i wiecznie zasmucona spędzała całe dnie w oknie swojej komnaty. Tam ujrzał ją rycerz z Węgier - Andreas i ślubował dozgonną miłość. Dzięki kupcom przyjeżdżającym do zamku udało się wymienić listy między Margeritą i Andreasem, a nawet potajemnie spotkać pod nieobecność Kmity. Ten jednak dowiedział się o wszystkim za sprawą karła, któremu kazał pilnować swojej młodej żony i który śledził kochanków. W gniewie kazał wtrącić Margeritę do lochów pod wieżą zamkową i tam zamurować. Tymczasem Andreas zorganizował grupę ludzi, którzy mieli umożliwić Margericie ucieczkę. Gdy dowiedział się o postępku Kmity zrozpaczony chciał uderzyć na zamek, lecz jego oddział był zbyt nieliczny. Rozesłał więc posłańców do kilku grup rozbójniczych grasujących po Bieszczadach i razem nocą zaatakowali Sobień. Gdy Kmita ujrzał Andreasa kazał znieść beczkę prochu do piwnicy i wysadzić pomieszczenie z uwięzioną Margeritą. Andreas widząc zgliszcza piwnic, odjechał w milczeniu i nikt go już nigdy nie widział.
Inna legenda dotyczy Czarnej Damy z Sobienia. O tym czytaj na stronie poświęconej zamkowi w Lesku. Zdjęcie z lotniczego skanowania laserowego zamku Sobień w Monastercu - Załużu
ADRES I KONTAKT
brak CZAS Wejście na górę zamkową zajmuje ok. 5 minut. Darmowy parking jest przy drodze, u stóp góry. Zwiedzenie ruin trwa ok. 15 minut. WSTĘP Wolny. Ruiny Sobienia na obrazie Andrzeja Grabowskiego z 1859 roku
Południowa część woj. podkarpackiego. 7 km na południowy wschód od Sanoka.
Zobacz na mapie. Najpierw należy się dostać do Sanoka lub Leska. Ruiny leżą między Załużem a Monastercem. Miejsce posiada swój parking z tablicą informacyjną. Współrzędne geograficzne: Otwórz w: Google Maps, Bing Maps, Openstreet Maps format D (stopnie): N49.52687833659°, E22.32967185774° format DM (stopnie, minuty): 49° 31.6127001954'N, 22° 19.7803114644'E format DMS (stopnie, minuty, sekundy): 49° 31' 36.76''N, 22° 19' 46.82''E wypożyczalnia samochodów kraków Zdjęcie przedwojenne z ruinami zamku Sobień
Frazik Józef - Zamki i budownictwo obronne ziemi rzeszowskiej Gosztyła Marek, Proksa Michał - Zamki Polski południowo-wschodniej Guerquin Bohdan - Zamki w Polsce Jurasz Tomasz - Znane i nieznane. Zamki, pałace, kościoły Polski południowo-wschodniej Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan - Leksykon zamków w Polsce Marszałek Juliusz - Katalog grodzisk i zamczysk w Karpatach Potocki Andrzej - Księga legend i opowieści bieszczadzkich Proksa Michał - Budownictwo obronno-rezydencjonalne ziemi przemyskiej i sanockiej Rogiński Ryszard - Zamki i twierdze w Polsce - historia i legendy Pocztówka z murami Sobienia z końca XIX wieku
Klikając w zdjęcie otrzymasz jego powiększenie w nowym oknie. Okno to można zamknąć kliknięciem w dowolny punkt POZA zdjęciem.
Sanok - Hotel "Turysta", ul. Jagiellońska 12, tel. (013) 463 09 22 Sanok - Internat Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy, ul. Konarskiego 10, tel. (013) 463 09 25 Lesko - OW "Zamek", ul. Piłsudskiego 7, (013) 469 62 68, 469 68 78. Lesko - Hotelik Ratuszowa, ul. Rynek 12, tel. (013) 469 86 32 Lesko - Pensjonat Gawra, Łączki 80, tel. (013) 469 66 55, gsm 888 959 959 Lesko - Noclegi Romantica, ul. Piłsudskiego 11, tel. (013) 469 85 73 Lesko - Schronisko PTSM Bieszczadnik, ul. Jana Pawła II, tel. (013) 469 62 69
Zapraszam do przesyłania swoich wypowiedzi i komentarzy odnośnie opisywanego zamku. Ukazują się one na stronie od razu po wpisaniu do formularza. Ostatnie wpisy
Powrót do strony startowej
(c) 2001-2024 bd - Kontakt - Polityka Prywatności
Wszelkie prawa do własnych zdjęć i tekstów zastrzeżone, nie mogą być one wykorzystywane bez mojej zgody. Nie udzielam pozwolenia na kopiowanie opisów. |
ZamkoMania.pl to prywatny, niezależny serwis. Pozwalając na wyświetlenie paru nienarzucających się reklam wspierasz jego dalsze funkcjonowanie.
Dlatego prosimy o wyłączenie blokowania reklam na tej stronie (instrukcja jak to zrobić w: AdBlock, Adblock Plus, Ghostery, uBlock Origin).
Odśwież stronę